Chiny: Tydzień za Wielkim Murem (45/21), czyli subiektywny przegląd wydarzeń Andrzeja Lianga z Szanghaju

Z prac rządu (来自政府工作)
VI Plenum KC KPCh

Najważniejszym wydarzeniem politycznym 45 tygodnia br. w Chinach były obrady VI Plenum Komitetu Centralnego KPCh XIX Kadencji (中国共产党第十九届中央委员会第六次全体会). Posiedzeniu blisko 348 członków KC i ich zastępców przewodził Xi JinPing piastujący funkcję sekretarza generalnego KPCh. Xi w imieniu Biura Politycznego KC przedstawił sprawozdanie z prac Biura oraz projekt „rezolucji historycznej” dotyczącej wielkich osiągnięć i doświadczeń historycznych KPCh uzyskanych podczas stuletniej działalności partii. Sprawozdanie i projekt rezolucji były później przedmiotem dyskusji.

Oba dokumenty zostały przyjęte przez Plenum na zakończenie obrad. Pozornie nie zdarzyło się nic nadzwyczajnego. Jednak uchwalona rezolucja ma niewątpliwie charakter historyczny i jest osobistym sukcesem Xi JinPinga. To trzecia taka rezolucja w 100-letniej historii partii.

Pierwsza przyjęta była w 1945 roku, kiedy liderem był Mao ZeDong 毛泽东. Umacniała jego pozycję i  określiła linię partii na kolejne lata. Drugą uchwalono w roku 1981 w okresie rządów Deng XiaoPinga 邓小平. Rezolucja ta przyznawała, że niektóre rozwiązania zaproponowane i wprowadzone przez Mao były błędne (aczkolwiek większość z nich miała charakter doniosły i pozytywny) oraz wyznaczyła kurs nowych reform gospodarczych i otwarcia kraju.

Te dwie rezolucje odegrały znaczącą rolę w budowie konsensusu i jednoczeniu wszystkich sił, aby realizować nowe zadania, przeprowadzić reformy i wcielać w życie opracowane strategie rozwoju. Oczekuje się, że i ta trzecia spełni podobną rolę. Z jednej strony podsumowuje ona osiągniecia partii w stuletniej historii, przywołuje zarazem dokonania i zasługi jej czterech poprzednich przewodniczących (Mao Zedong, Deng Xiaoping, Jiang Zemin, Hu Jintao). Rezolucja wymienia osiągnięcia państwa, których dokonano w okresie sprawowania funkcji sekretarza generalnego przez Xi, wymienia też zadania jakie stoją przed krajem w „erze” Xi. Niewiele wspomina się tu o sprawach gospodarczych koncentrując na ideologicznych, politycznych i społecznych. I tak:

• cała partia musi być wierna idei przewodniej roli Komunistycznej Partii Chin (中国共产党), w swym działaniu kierując się marksizmem-leninizmem, myślami Mao ZeDonga 毛泽东, teorią Deng XiaoPinga 邓小平, koncepcję „Trzech Reprezentacji” Jiang ZeMina 江泽民, naukowym punktem widzenia rozwoju Hu JinTao 胡锦涛 oraz myślami Xi JinPing o socjalizmie z chińską charakterystyką dla nowej ery, jak również decyzjami i wskazówkami ostatniego XIX Zjazdu KPCh;
• KC z Xi JinPingiem na czele rozwiązało wiele długotrwałych problemów, z którymi w przeszłości nie zdołano się uporać. Dokonano wielu wielkich rzeczy, nie negując historycznych osiągnięć, nie odrzucając zmian dotyczących partii i kraju. Xi JinPing dokonał przełomu w myśleniu, ideologii, koncepcji rozwoju, pozostając wiernym marksizmowi z chińską charakterystyką;
• system przywództwa Komunistycznej Partii Chin jest stale ulepszany, system socjalistyczny o chińskiej specyfice stał się bardziej dojrzały i kompletny, poprawiło się życie ludzi we wszystkich aspektach. Coraz większy priorytet uzyskuje ochrona środowiska i ekologia. Kompleksowo wzmacniane jest bezpieczeństwo narodowe;
• decydujące znaczenie dla rozwoju partii i kraju w nowej epoce oraz dla wzmocnienia historycznego procesu wielkiego odrodzenia narodu chińskiego ma obranie na lidera Xi JinPinga oraz powszechne przyjęcie jego myśli. Kraj potrzebuje silnego, zdecydowanego lidera z wizją w okresie pełnym wyzwań wewnętrznych i globalnych;
• Chiny są na nowej drodze prowadzącej do budowy nowoczesnego socjalistycznego kraju ze społeczeństwem średnio zamożnym na wielu płaszczyznach, pełnego wprowadzenia w życie nowej koncepcji rozwoju opartej na jakości, innowacyjności, technologii. Tylko socjalizm pozwoli zachować Chiny i tylko socjalizm umożliwia rozwój Chin;
• myśli Xi JinPinga o socjalizmie z chińską charakterystyką dla nowej ery są oficjalną ideą XXI wieku. Koncepcja ta odpowiada bowiem na pytania dotyczące cech socjalizmu budowanego w nowoczesnym państwie
• w socjalistycznej gospodarce rynkowej jest miejsce dla rynku, sektora prywatnego, ale nie ma miejsca na monopole i łamanie prawa. Postęp musi być stabilny, a rząd musi być aktywny, nie może biernie przyglądać się wydarzeniom.

„Rezolucja historyczna” jest nie tylko biletem wstępu dla sekretarza generalnego Xi do panteonu największych postaci w mitologii KPCh. To także manifest polityczny i obraz jego kolejnej kadencji, jeśli wybrany na nią zostanie podczas zapowiedzianego na drugą połowę przyszłego roku XX Zjazdu Partii. Zgodnie z obowiązującym wciąż statutem KPCh sekretarz generalny wybierany jest na dwie pięcioletnie kadencje. Te właśnie kończą się Xi wraz z przyszłorocznym zjazdem, który ma wybrać nowe władze partii. Ale w 2018 roku Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (parlament chiński) zlikwidowało tę barierę. Dokonano nowelizacji konstytucji ChRL, a wśród nich zniesiono kadencyjność urzędu prezydenta (przewodniczącego ChRL), wpisano myśli Xi o socjalizmie z chińską charakterystyką dla nowej ery do preambuły konstytucji (w statucie partii już też są). Zatem i partia zniesie kadencyjność co zapewne uchwali podczas XX Zjazdu.

Na ponad 6 stronach rezolucji Xi JinPing został wymieniony 17 razy, Mao ZeDong 7, a Deng XiaoPing zaledwie 5. W trakcie VI Plenum Xi nazywano „wielkim sternikiem odnowienia narodu chińskiego”. Tytuł „wielki sternik” był do tej pory „własnością wyłączną” przewodniczącego Mao.

Specyficzną cechą tej rezolucji jest eufemizacja wydarzeń z przeszłości. Okresy wstrząsów politycznych, gospodarczych czasów powojennych, lat 60 i 70, nazywane są w niej czasem „rewolucji socjalistycznej, skoku ku socjalizmowi i budowania jego podstaw”. Przeszłość pokazana jest pozytywnie, choć zarazem pełna jest wielkiego wysiłku, poświęcenia, wyrzeczeń i ciężkiej pracy.

Generalnie „Wybierzmy przyszłość”.

Atmosfera VI Plenum

Atmosferę panującą podczas VI Plenum, posiedzenia prowadzonego za zamkniętymi drzwiami, w pewnym sensie odzwierciedla konferencja prasowa podsumowująca wydarzenie, a zorganizowana w dzień po zamknięciu obrad plenarnych. W konferencji wzięło udział pięciu dyrektorów wydziałów KC KPCh (propagowania, badań politycznych, finansów i ekonomii oraz badań historii partii i literatury). Tematem najczęściej poruszanym przez dyrektorów były relacje ze Stanami Zjednoczonymi, tudzież same Stany Zjednoczone. Zdecydowanej krytyce poddano system zachodniej demokracji, którą określono mianem „gry bogatych”, z prawdziwą demokracją nie mającej wiele wspólnego. Demokracja – zaznaczali dyrektorzy – nie jest patentem krajów zachodnich, zatem nie powinny one definiować demokracji jako takiej, nie powinni też dyktować innym jej formatu. W swoich komunikatach dyrektorzy wyrażali sprzeciw wobec prób narzucania Chinom modelu demokracji Stanów Zjednoczonych.

Jeden z dyrektorów powiedział, że intencją organizowanego przez USA w grudniu br. „Szczytu na rzecz demokracji” jest uderzenie w państwa trzecie i podzielenie świata. Chiny nie otrzymały jeszcze zaproszenia na to wydarzenie.

Przedstawiciele KC zadeklarowali podczas konferencji, że Chiny będą podążać za Xi i jego wizją silnego systemu pod kierownictwem KPCh. Stwierdzili, iż rozwój gospodarczy państwa był i jest dla partii sprawą fundamentalną, znajdował się i znajduje w centrum uwagi. To priorytet, któremu nadano nowe znaczenie. Partia schodzi z dotychczasowej ścieżki rozwoju przy dalszym otwieraniu się na światową gospodarkę, której integralną częścią są Chiny. Istotne jest dążenie do osiągniecia do „wspólnego dobrobytu”, umiarkowanego dostatku dla wszystkich, a nie tylko dla nielicznych. Przedsiębiorcy mają wiele sposobów czy możliwości, aby przyczynić się do osiągnięcia tego celu. Przede wszystkim muszą oni działać zgodnie z prawem, uczciwe. W zamyśle „wspólnego dobrobytu” nie chodzi o okradanie bogatych, czy wymuszanie datków, aby pomóc biednym. To byłaby sprzeczne z podstawowym znaczeniem pojęcia „wspólnego dobrobytu”. Działaniem na jego rzecz ma być m.in. płacenie podatków, realizacja korporacyjnej odpowiedzialności społecznej, troska i opieka nad pracownikami.

W trakcie konferencji wskazano na konieczność rozwiazywania w kraju problemów społecznych, np. takich jak wysokie koszty życia, malejąca ilość dostępnej siły roboczej, czy szybko starzejąca się populacja. Przy tym za nie mniej ważne uznano wyzwania ideologiczne i konieczność wzmocnienia edukacji w tym zakresie.

Ministerstwo Przemysłu i Technologii Informacji (工业和信息化部):

W październiku br. ponownie odnotowano rekordową sprzedaż samochodów NEV (elektrycznych i hybrydowych). Kupiono ich w Chinach 383 000, w tym 316 000 to auta elektryczne. Udział „elektryków” w całym rynku pojazdów wynosi już 16.4%.

Ministerstwo Finansów (财政部):

Utworzono specjalny fundusz w wysokości 1,4 mld RMB (ok. 889,417 mln PLN), który zostanie przekazany na pomoc rolnikom zamieszkujących te tereny 5 prowincji, które zostały najbardziej dotknięte skutkami jesiennych powodzi. Fundusze zostaną przeznaczone głównie na odbudowanie potencjału produkcji rolnej i przeprowadzenie ponownych zasiewów ozimych. Prowincje, do których trafia środki pomocowe to:

• HeBei 河北,
• ShanXi 山西,
• ShanDong 山东,
• HeNan 河南 i
• ShaanXi 陕西.

W pierwszej kolejności wsparcia finansowego wymagają działania takie jak suszenie zbiorów jesiennych, magazynowanie, zakup paliwa, nawozów, nasion oraz materiałów i usług potrzebnych do przywrócenia produkcji rolnej. Ważne, by odbudować bazę produkcyjną dla przyszłorocznych zbiorów letnich. Władze centralne wymagają, by uruchomione fundusze zostały rozdysponowane i rozliczone w ciągu 10 dni od ich przelania na konta w wymienionych prowincjach. Rządy lokalne zostały zobligowane do uruchomienia środków pomocowych z własnych budżetów i to w kwotach równych, lub wyższych, niż uzyskane z centrali.

Ekonomia (经济), Biznes (生意)
Inflacja w górę

Niepokoją dane dotyczące październikowych odczytów wskaźników cen konsumpcyjnych CPI, jak i cen producentów PPI.

Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (ang. consumer price index, CPI, 消费者物价指数) – indeks zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych, najpopularniejsza na świecie miara inflacji/deflacji  – w październiku wyniósł 1,5% r/r. CPI nie przekroczyło wprawdzie zakładanej granicy 3%, ale to wartość o ponad 100% wyższa niż odnotowana we wrześniu (0,7%).

Wskaźnik cen dóbr produkcyjnych (ang. producer price index, PPI, 工业生产者出厂价格指数) – miernik obrazujący zmiany poziomu cen ustalanych przez producentów na różnych etapach procesu wytwarzania dóbr (powszechnie stosowana, obok wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych miara poziomu inflacji) – wzrósł w październiku o 13,5% r/r (we wrześniu 10,7%). To najwyższy odczyt tego wskaźnika od 26 lat.

CPI – ceny konsumpcyjne

Za skok poziomu inflacji w październiku odpowiadają głównie ceny warzyw. Na rynku średnio wzrosły o 15,9% r/r. Anomalie pogodowe (ulewne deszcze, liczne powodzie, wichury), zakłócenia w łańcuchu dostaw żywności, rosnące koszty produkcji przełożyły się na gwałtowny wzrost cen.

Co ciekawe – sama żywność potaniała w minionym miesiącu o 2,4% r/r (we wrześniu o 2,5%). A to przez wzgląd na spadające ceny mięsa, zwłaszcza wieprzowiny – o 44% r/r. Jednocześnie wzrosły cen ryb, jajek i oleju jadalnego. Odpowiednio o 18,6%, 14,3% i 9,3%.

Ceny produktów nieżywnościowych wzrosły o 2,4% r/r. Najbardziej, bo o 32,2% r/r podrożała benzyna, olej napędowy o 35,7%.

Wskaźnik cen konsumenckich (inflacji) CPI

Dane: Państwowe Biuro Statystyki 国家统计局 (m/m – miesiąc do miesiąca; r/r – rok do roku)

PPI – ceny producentów

Przyspieszył w październiku wzrost cen producentów PPI. Wyniósł już 13,5% r/r, gdy we wrześniu było to 10,7%. Wzrost cen dóbr produkcyjnych trwa od marca br. Ceny w przemyśle wzrosły o 17,9% r/r. Na 40 badanych sektorów przemysłowych 36 wykazał wzrost cen. W przemyśle węglowym ceny wzrosły o 103% r/r.

Na wzrost wskaźnika PPI wpływ miały głównie rosnące ceny surowców energetycznych, chemicznych i metali. Np. ceny ropy w październiku br. były dwukrotnie wyższe niż w tym samy okresie ubiegłego roku. Firmy więcej płaciły za surowce i za prąd.

Władze podjęły działania mające na celu powstrzymanie wzrostu kosztów energii dla przedsiębiorstw. Zwiększono jej produkcję, zwiększono import energii, ograniczono dostawy energii dla gałęzi energochłonnych.

Wskaźnik cen dóbr produkcyjnych PPI

Dane: Państwowe Biuro Statystyki 国家统计局 (m/m – miesiąc do miesiąca; r/r – rok do roku)

Należy spodziewać się, że oba wskaźniki, a zatem i inflacja będą rosnąć.

Handel zagraniczny

Nie sprawdzają się prognozy zapowiadające spowolnienie, czy wręcz załamanie chińskiego handlu zagranicznego. Zarówno w samym październiku, jak i we wszystkich minionych 10 tego roku odnotowywane są tu wzrosty dwucyfrowe. Bez znaczenia jest, czy wartości obrotu z zagranica liczone są w RMB, czy USD. Wciąż na solidnym poziomie utrzymuje się dodatni bilans handlowy. W październiku wyniósł on 84,54 mld USD (ok. 342,676 mld PLN), a za 10 miesięcy br. 510,63 mld USD (ok. 2,07 bln PLN).

Handel zagraniczny Chin 2021 – zmiany procentowe

Dane: Generalna Administracja Ceł Chin (国海关总署)

Od stycznia do października br. nie zmieniła się pierwsza czwórka największych partnerów handlowych Chin. Nieustannie na pierwszym miejscu są kraje Azji Południowo Wschodniej (ASEAN), następnie Unia Europejska, potem Stany Zjednoczone i Japonia.

 » Read More

Powered by the Echo RSS Plugin by CodeRevolution.