Zawód Lekarza w Polsce – Perspektywa Finansowa i Droga do Specjalizacji

Zawód lekarza w Polsce to jedna z najbardziej wymagających, ale i prestiżowych profesji, niosąca za sobą ogromną odpowiedzialność za ludzkie życie i zdrowie. Decyzja o podjęciu studiów medycznych to wybór długiej i wymagającej ścieżki edukacyjnej, a następnie zawodowej, która często wiąże się z licznymi poświęceniami. Jednakże, dla wielu osób, jest to również droga do stabilności finansowej i satysfakcji z pomagania innym. Ile zatem zarabia lekarz w Polsce w 2024 roku? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, ponieważ zarobki medyków są niezwykle zróżnicowane i zależą od wielu zmiennych – od stażu pracy, przez specjalizację, po miejsce zatrudnienia i formę umowy. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej finansowym realiom polskiej służby zdrowia, analizując różne aspekty wynagrodzeń lekarzy i wskazując czynniki, które mają na nie największy wpływ.

Zarobki Lekarzy w Polsce – Ogólny Obraz i Kluczowe Czynniki Kształtujące Wynagrodzenia

Analizując dochody lekarzy w Polsce, od razu rzuca się w oczy ich znacząca dyspersja. Nie ma jednej, uniwersalnej kwoty, która określałaby „ile zarabia lekarz”. Średnie wynagrodzenie, choć często cytowane, może być mylące ze względu na wspomniane czynniki różnicujące. Przykładowo, mediana wynagrodzeń lekarzy w Polsce w 2024 roku wynosiła około 10 920 PLN brutto, co przekłada się na około 7 774 PLN netto. Mediana jest tu kluczowa, ponieważ wskazuje na punkt środkowy – połowa lekarzy zarabia mniej, a połowa więcej niż ta kwota. To znacznie bardziej miarodajny wskaźnik niż średnia arytmetyczna, która mogłaby być zawyżona przez nieliczną grupę medyków osiągających bardzo wysokie dochody.

Kluczowe czynniki wpływające na wysokość zarobków lekarzy to:

* Specjalizacja: Jest to bez wątpienia najważniejszy determinant. Niektóre dziedziny, ze względu na stopień skomplikowania procedur, odpowiedzialność czy deficyt specjalistów na rynku, są znacznie lepiej opłacane.
* Staż pracy i doświadczenie: Lekarze na początku kariery (stażyści, rezydenci) zarabiają zdecydowanie mniej niż doświadczeni specjaliści z wieloletnią praktyką. Z każdym rokiem doświadczenia i z każdą kolejną ukończoną formą doskonalenia zawodowego, ich wartość na rynku pracy rośnie.
* Miejsce zatrudnienia: Znacząca różnica występuje między pracą w publicznym systemie ochrony zdrowia (szpitale, przychodnie finansowane przez NFZ) a prywatnych klinikach i gabinetach. Sektor prywatny zazwyczaj oferuje wyższe stawki.
* Lokalizacja: Zarobki są często wyższe w dużych miastach i aglomeracjach, gdzie zapotrzebowanie na usługi medyczne jest większe, a koszty życia wyższe. W mniejszych miejscowościach pensje mogą być niższe, choć często brak specjalistów w regionie może skutkować atrakcyjniejszymi ofertami.
* Forma zatrudnienia: Umowa o pracę, umowa-zlecenie, kontrakt B2B, a nawet własna działalność gospodarcza (prywatny gabinet) – każda z tych form oferuje inne warunki finansowe i możliwości optymalizacji podatkowej. Kontrakty i własna działalność często pozwalają na osiąganie znacznie wyższych dochodów niż etat.
* Dodatkowe źródła dochodu: Dyżury (szczególnie świąteczne i nocne), praca w kilku placówkach jednocześnie, konsultacje, opinie eksperckie, a także działalność naukowa czy dydaktyczna – wszystko to może istotnie zwiększyć miesięczne przychody lekarza.

Medycy bez specjalizacji, czyli np. lekarze po stażu podyplomowym, mogli w 2024 roku liczyć na pensje w przedziale od około 6800 zł do 10 375 zł brutto miesięcznie. Specjaliści natomiast zazwyczaj przekraczają górny pułap tego zakresu, a w niektórych przypadkach ich zarobki mogą osiągać znacznie wyższe wartości. To pokazuje, jak kluczowe jest ukończenie specjalizacji dla przyszłych dochodów w tym zawodzie.

Ścieżka Kariery i Wynagrodzenia Młodych Medyków: Od Stażysty do Rezydenta

Droga do pełnoprawnego specjalisty w medycynie jest długa i obarczona wieloma wyrzeczeniami, szczególnie na jej początkowych etapach. Po sześciu latach trudnych studiów medycznych, absolwenci stają przed pierwszym ważnym krokiem – Lekarskim Egzaminem Końcowym (LEK), który otwiera drzwi do odbycia stażu podyplomowego.

Staż Podyplomowy (Lekarz Stażysta): Jest to pierwszy rok praktyki zawodowej po studiach, mający na celu zapoznanie młodego lekarza z różnymi dziedzinami medycyny i przygotowanie do samodzielnej pracy. Zarobki stażysty są regulowane ustawowo i należą do najniższych w zawodzie lekarza. W 2024 roku wynagrodzenie lekarza stażysty było zbliżone do minimalnej pensji krajowej w publicznej służbie zdrowia, co, biorąc pod uwagę odpowiedzialność i długie godziny pracy, budziło wiele kontrowersji. Młodzi medycy często mierzą się z niewysokimi pensjami, które są bliskie minimalnej płacy krajowej. Jest to okres intensywnej nauki i nabywania praktycznych umiejętności, jednak finansowo jest to jeden z najtrudniejszych etapów w karierze.

Lekarz Rezydent: Po odbyciu stażu i zdaniu kolejnego egzaminu, lekarz może ubiegać się o miejsce na rezydenturze – czyli w ramach szkolenia specjalizacyjnego. Rezydentura trwa zazwyczaj od 4 do 6 lat, w zależności od wybranej specjalizacji, i jest kluczowym etapem w zdobywaniu tytułu specjalisty. Wynagrodzenie lekarza rezydenta na początku kariery (pierwsze dwa lata rezydentury) mieściło się w 2024 roku w przedziale od 6800 zł do 10 375 zł brutto. Kwoty te są określone przez przepisy i są często przedmiotem negocjacji i protestów ze strony Porozumienia Rezydentów OZZL, które aktywnie działa na rzecz poprawy warunków zatrudnienia i płac w polskim systemie ochrony zdrowia.

Wynagrodzenia rezydentów są zróżnicowane. Po pierwszych dwóch latach rezydentury, wynagrodzenie zazwyczaj wzrasta. Dodatkowo, rezydenci często decydują się na dyżury medyczne, które mogą znacząco podnieść ich miesięczne dochody. Pracując na dyżurach w szpitalach, nierzadko w kilku placówkach jednocześnie, są w stanie zwiększyć swoje podstawowe pensje o kilkadziesiąt, a nawet sto procent. Niemniej jednak, w porównaniu do doświadczonych specjalistów, zarobki rezydentów są nadal skromne. Około 80% lekarzy posiadających specjalizację zarabia poniżej 25 000 zł brutto miesięcznie, co pokazuje, że nawet po ukończeniu specjalizacji, wysokie zarobki nie są regułą, a raczej zależą od wielu dodatkowych czynników. Młodzi medycy, rozpoczynający pracę w zawodzie, często muszą godzić się na niższe stawki, ale jednocześnie intensywnie inwestować w swój rozwój, co w perspektywie długoterminowej procentuje.

Specjalizacja Kluczem do Wyższych Zarobków: Analiza Najlepiej Opłacanych Dziedzin

Specjalizacja medyczna to bez wątpienia najważniejszy czynnik różnicujący zarobki lekarzy w Polsce. Inwestycja w zdobycie specjalistycznej wiedzy i umiejętności jest kluczowa dla budowania stabilnej i satysfakcjonującej finansowo kariery. Mediana płac dla specjalistów wynosiła w 2024 roku około 10 375 zł brutto miesięcznie, jednak jest to wartość uśredniona, która nie oddaje ogromnych różnic między poszczególnymi dziedzinami.

Na szczycie listy najlepiej opłacanych specjalizacji niezmiennie królują te, które wymagają zaawansowanych umiejętności, niosą ze sobą dużą odpowiedzialność, a także te, na które jest największe zapotrzebowanie na rynku. Do najlepiej opłacanych dziedzin medycyny w Polsce należą:

1. Chirurgia (różne specjalizacje: ogólna, naczyniowa, plastyczna, neurochirurgia): Chirurdzy cieszą się wysokimi zarobkami dzięki kluczowej roli w inwazyjnych zabiegach medycznych oraz dużemu zapotrzebowaniu na ich usługi. Precyzja, zdolności manualne i wielogodzinne operacje przekładają się na wysokie stawki.
2. Anestezjologia i Intensywna Terapia: Anestezjolodzy, odpowiedzialni za bezpieczeństwo pacjentów podczas operacji i w stanach zagrożenia życia, osiągają znaczne dochody. Ich praca jest niezwykle odpowiedzialna i wymaga ciągłej gotowości oraz wiedzy z zakresu farmakologii i fizjologii. Wysokie stawki godzinowe w tej dziedzinie są standardem.
3. Kardiologia (szczególnie interwencyjna): Kardiolodzy zajmują się złożonymi schorzeniami serca, co wymaga precyzji i doświadczenia. Specjaliści od kardiologii interwencyjnej, wykonujący zabiegi takie jak angioplastyka czy wszczepianie stentów, są bardzo poszukiwani i dobrze wynagradzani.
4. Dermatologia i Medycyna Estetyczna: Rosnące zainteresowanie medycyną estetyczną i kosmetologią napędza wysokie zarobki dermatologów. Prywatne gabinety dermatologiczne i klinik medycyny estetycznej często generują znaczne dochody, oferując usługi wykraczające poza zakres NFZ.
5. Ginekologia i Położnictwo: Ze względu na szerokie spektrum usług, od opieki nad ciężarnymi, przez porody, po zabiegi ginekologiczne i leczenie niepłodności, ginekolodzy są wysoko cenieni na rynku pracy.
6. Endokrynologia: Rosnąca świadomość zdrowotna i zwiększona wykrywalność chorób tarczycy, cukrzycy czy innych zaburzeń hormonalnych sprawiają, że endokrynolodzy są coraz bardziej poszukiwanymi specjalistami.
7. Ortopedia i Traumatologia: Specjaliści zajmujący się układem ruchu, leczeniem urazów i schorzeń kostno-stawowych, również mogą liczyć na wysokie zarobki, zwłaszcza przy wykonywaniu skomplikowanych operacji.
8. Stomatologia (szczególnie ortodoncja, implantologia, protetyka): Choć stomatologia jest odrębnym kierunkiem studiów, warto wspomnieć o niej w kontekście wysokich zarobków. Specjaliści w tej dziedzinie, zwłaszcza prowadzący własne praktyki i oferujący zaawansowane procedury, takie jak implanty czy skomplikowane leczenie kanałowe, osiągają bardzo wysokie dochody.
9. Radiologia (z uwagi na rozwój diagnostyki obrazowej): Radiologowie, interpretujący badania obrazowe (RTG, USG, TK, MRI), stają się coraz bardziej kluczowi w procesie diagnostycznym, co przekłada się na ich rosnące wynagrodzenia, zwłaszcza w prywatnych centrach diagnostycznych.
10. Psychiatria: Wzrost świadomości dotyczącej zdrowia psychicznego i rosnące zapotrzebowanie na pomoc specjalistów w dziedzinie psychiatrii sprawia, że jest to również coraz lepiej opłacana specjalizacja.

Różnice w stawkach godzinowych:
Raporty dotyczące wynagrodzeń często wskazują na znaczne różnice w stawkach godzinowych między poszczególnymi dziedzinami, zwłaszcza w sektorze prywatnym lub na kontraktach. Przykładowo, w 2024 roku, średnie stawki godzinowe dla niektórych specjalizacji mogły wyglądać następująco (dane orientacyjne, mogą się różnić w zależności od regionu i placówki):

* Ginekologia: ok. 457 zł za godzinę
* Dermatologia: ok. 441 zł za godzinę
* Endokrynologia: ok. 440 zł za godzinę
* Psychiatria: ok. 367 zł za godzinę
* Stomatologia (ogólna praktyka, bez wyspecjalizowanych procedur): ok. 141 zł za godzinę
* W niektórych dziedzinach, takich jak chirurgia czy anestezjologia, stawki mogły dochodzić nawet do 500-600 zł za godzinę, szczególnie w renomowanych klinikach lub za dyżury wysokospecjalistyczne.

Te dane potwierdzają, że wybór specjalizacji jest fundamentalny dla kształtowania ścieżki finansowej lekarza. Młodzi lekarze, którzy planują swoją karierę po egzaminie LEK i zastanawiają się nad wyborem kierunku dalszego rozwoju zawodowego, powinni dokładnie przeanalizować rynek pracy, trendy demograficzne, ale także, i przede wszystkim, swoje predyspozycje i zainteresowania. Praca w dziedzinie, która jest pasją, zazwyczaj prowadzi do większego zaangażowania, a co za tym idzie, do mistrzostwa i lepszych zarobków.

Publiczna vs. Prywatna Opieka Zdrowotna: Gdzie Lekarz Zarobi Więcej?

Jednym z najważniejszych dylematów finansowych, przed którym staje lekarz w Polsce, jest wybór między pracą w publicznym systemie ochrony zdrowia, finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), a sektorem prywatnym. Różnice w wynagrodzeniach między tymi dwoma obszarami są często drastyczne i stanowią główny powód migracji lekarzy z placówek publicznych do prywatnych.

Wynagrodzenia w Publicznych Placówkach

Lekarze zatrudnieni w szpitalach i przychodniach publicznych zazwyczaj zarabiają mniej niż ci pracujący w prywatnych klinikach. Wynika to przede wszystkim z ograniczeń budżetowych NFZ oraz sztywnego sposobu finansowania opieki zdrowotnej, który często nie nadąża za rynkowymi stawkami za pracę specjalistów. Wynagrodzenie w szpitalach publicznych składa się zazwyczaj z:

* Pensji podstawowej: Określonej przez siatkę płac, która jest systematycznie podnoszona, ale często w niewystarczającym stopniu. W 2024 roku, średnia pensja brutto lekarza w publicznym sektorze wahała się między 6800 zł a 10 375 zł, choć dla specjalistów mogła być wyższa.
* Dodatków funkcyjnych: Za pełnienie ról kierowniczych (np. ordynator, zastępca ordynatora).
* Płatności za dyżury: Stanowią one znaczącą część dochodów większości lekarzy w publicznym sektorze. Dyżury nocne i świąteczne są lepiej płatne i pozwalają na istotne podniesienie miesięcznego wynagrodzenia, często nawet dwukrotnie. Bez dyżurów, pensja podstawowa w publicznym szpitalu bywa niewystarczająca do godnego życia, zwłaszcza w większych miastach.

Mimo podwyżek i modyfikacji umów o pracę, publiczna służba zdrowia nadal zmaga się z kryzysem kadrowym, a niskie wynagrodzenia są jednym z kluczowych czynników. Trudne warunki pracy, nadmierna biurokracja, brak odpowiedniego sprzętu i perspektyw rozwoju często skłaniają medyków do poszukiwania lepszych perspektyw w prywatnym sektorze lub za granicą. Efektywne zarządzanie personelem przez NFZ oraz Ministerstwo Zdrowia, lepsza wycena procedur medycznych i większa elastyczność kontraktowa mogłyby przyciągnąć więcej specjalistów do sektora publicznego i zwiększyć dostępność usług dla pacjentów.

Wynagrodzenia w Prywatnych Klinikach

Sektor prywatny oferuje lekarzom znacznie atrakcyjniejsze warunki finansowe. Praca na kontraktach B2B (biznes to biznes) lub umowach o dzieło/zlecenie, które są dominującą formą zatrudnienia w prywatnych klinikach, zapewnia większą elastyczność oraz możliwość negocjacji stawek. To przekłada się na znacząco wyższe pensje.
W prywatnych klinikach:

* Stawki godzinowe są często znacznie wyższe niż minimalne płace w sektorze publicznym. Specjaliści, tacy jak anestezjolodzy, chirurdzy czy dermatolodzy, uzyskują lepsze zarobki z uwagi na zwiększoną odpowiedzialność, niezbędne umiejętności oraz rynek usług prywatnych.
* Dochody są mniej zależne od sztywnej siatki płac, a bardziej od umiejętności negocjacyjnych lekarza, jego renomy i zapotrzebowania na daną specjalizację.
* Mniejsza biurokracja i lepsze warunki pracy: Prywatne placówki często inwestują w nowoczesny sprzęt, oferują lepsze warunki pracy i bardziej elastyczne grafiki, co również przyciąga specjalistów.
* Możliwość dywersyfikacji dochodów: Wielu lekarzy, zwłaszcza tych z własną praktyką, dodatkowo zwiększa swoje dochody, oferując usługi poza standardowymi godzinami pracy, prowadząc konsultacje online czy udzielając porad eksperckich.

Lokalizacja kliniki, jej prestiż oraz renoma również mają wpływ na wysokość wynagrodzeń. Duże miasta zazwyczaj gwarantują lepsze wynagrodzenia w sektorze prywatnym niż mniejsze miejscowości, ze względu na większą liczbę zamożnych pacjentów i silniejszą konkurencję na rynku usług medycznych. Podsumowując, praca w prywatnych klinikach kusi lekarzy atrakcyjniejszymi zarobkami oraz bardziej elastycznymi warunkami zatrudnienia w porównaniu do tych dostępnych w publicznej służbie zdrowia, co skłania wielu medyków do łączenia pracy w obu sektorach lub całkowitego przejścia do prywatnego.

Geografia Zarobków: Wpływ Lokalizacji na Dochody Lekarzy

Miejsce wykonywania zawodu ma ogromne znaczenie dla wysokości zarobków lekarzy w Polsce. Różnice w dochodach między poszczególnymi regionami i typami miejscowości są wyraźne i wynikają z szeregu czynników społeczno-ekonomicznych, demograficznych oraz politycznych.

Różnice między województwami

Zarobki lekarzy znacząco różnią się w zależności od województwa. Zwykle, to regiony o najlepiej rozwiniętej gospodarce i największych aglomeracjach miejskich oferują najwyższe wynagrodzenia.

* Województwa z wyższymi zarobkami: Na czele listy znajdują się zazwyczaj Mazowieckie (z Warszawą), Małopolskie (z Krakowem), Dolnośląskie (z Wrocławiem) i Pomorskie (z Trójmiastem). W tych regionach wyższe koszty życia, większa dostępność renomowanych klinik (zarówno publicznych, jak i prywatnych) oraz silniejsze zapotrzebowanie na wysoko wyspecjalizowane usługi medyczne przekładają się na lepsze pensje. W Warszawie lekarz specjalista w prywatnej klinice może liczyć na kilkudziesięciuprocentowo wyższe stawki niż jego kolega w mniejszym mieście.
* Województwa z niższymi zarobkami: W mniejszych województwach, takich jak Podlaskie, Lubelskie, Warmińsko-Mazurskie czy Opolskie, wynagrodzenia bywają niższe. Głównym powodem jest mniejsza liczba pacjentów, ograniczone możliwości pracy w sektorze prywatnym oraz mniejsze zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi medyczne. Często w tych regionach brakuje również odpowiedniej infrastruktury i nowoczesnego sprzętu, co może zniechęcać lekarzy do osiedlania się tam.

Te regionalne dysproporcje są często pogłębiane przez migrację lekarzy do bardziej rozwiniętych obszarów, co prowadzi do deficytu kadry medycznej w mniejszych ośrodkach. Polityka regionalnych oddziałów Narodowego Funduszu Zdrowia oraz dostępność kontraktów medycznych również odgrywają istotną rolę w kształtowaniu średnich zarobków lekarzy w różnych częściach kraju.

Zarobki w dużych miastach vs. mniejszych miejscowościach

Kontrast między dużymi miastami a mniejszymi miejscowościami widać jeszcze wyraźniej, niż między całymi województwami.

* Duże miasta (metropolie): W aglomeracjach takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań czy Gdańsk, zarobki lekarzy zazwyczaj przewyższają te w mniejszych miejscowościach. Wynika to z:
* Wyższych kosztów życia: Płace są dostosowane do cen nieruchomości, usług i towarów.
* Większego zapotrzebowania: Duże miasta to większa populacja, a co za tym idzie, większe zapotrzebowanie na wszystkie usługi, w tym medyczne.
* Koncentracji placówek medycznych: Wiele renomowanych szpitali uniwersyteckich, instytutów badawczych i sieci prywatnych klinik ma swoje siedziby w metropoliach, oferując lepsze warunki zatrudnienia i możliwości rozwoju.
* Większej konkurencji: Mimo wyższych zarobków, w dużych miastach konkurencja wśród lekarzy jest większa. Z drugiej strony, jest też więcej możliwości zdobywania dodatkowych kwalifikacji, uczestnictwa w konferencjach czy prowadzenia badań.

* Mniejsze miejscowości i obszary wiejskie: W mniejszych ośrodkach zarobki bywają niższe z uwagi na słabszy popyt, ograniczoną liczbę pacjentów i często niższe finansowanie lokalnych ośrodków zdrowia. Jednakże, zjawisko to ma również drugą stronę medalu:
* Deficyt specjalistów: Wiele mniejszych miejscowości boryka się z dotkliwym brakiem lekarzy, zwłaszcza specjalistów. Może to prowadzić do sytuacji, w której lokalne władze lub szpitale oferują bardzo atrakcyjne warunki (np. finansowanie mieszkania, wysokie stawki za dyżury, możliwość szybkiego rozwoju w danej placówce) w celu przyciągnięcia kadry. Dla niektórych lekarzy, zwłaszcza młodych, może to być szansa na szybkie zdobycie doświadczenia i budowanie pozycji.
* Niższe koszty życia: Mimo niższych zarobków nominalnych, niższe koszty utrzymania w mniejszych miastach mogą sprawić, że siła nabywcza pensji będzie porównywalna lub nawet wyższa niż w metropolii.

Dla lekarzy pragnących zwiększać dochody, kluczowe jest zdobywanie doświadczenia oraz podnoszenie kwalifikacji poprzez studia podyplomowe lub kursy specjalizacyjne, niezależnie od miejsca pracy. Jednak świadoma decyzja o lokalizacji może znacząco wpłynąć na ich przyszłe perspektywy finansowe.

Elita Zarobkowa: Kto Zarabia Powyżej 100 000 zł Miesięcznie?

Zarobki lekarzy przekraczające 100 tys. zł miesięcznie to w Polsce prawdziwa rzadkość i stanowią swego rodzaju mit rozpowszechniony w mediach. Według danych z Naczelnej Rady Lekarskiej, w Polsce tylko około 200-250 medyków osiąga takie dochody. To niewielka część całego, liczącego ponad 150 000, środowiska lekarskiego. Tacy lekarze stanowią absolutną elitę finansową w swojej branży.

Charakterystyka lekarzy zarabiających powyżej 100 tys. zł miesięcznie:

1. Praca na kontraktach w prywatnych placówkach lub własna praktyka: Ogromna większość tych dochodów pochodzi z sektora prywatnego. Praca na kontraktach B2B pozwala na rozliczanie się za wykonane procedury, konsultacje, co w przypadku bardzo wysokiej wydajności i renomy, przekłada się na wysokie kwoty. Prowadzenie własnych, często wyspecjalizowanych gabinetów, np. medycyny estetycznej, kliniki stomatologicznej z zaawansowanymi zabiegami, czy poradni specjalistycznej, jest również kluczowe.
2. Specjalizacje z najwyższymi stawkami: Do tej grupy należą przede wszystkim chirurdzy (zwłaszcza z niszowymi i bardzo drogimi specjalizacjami, np. neurochirurgia, kardiochirurgia, chirurgia plastyczna), anestezjolodzy (pracujący na bardzo wielu wysoko płatnych dyżurach i w wielu miejscach), kardiolodzy interwencyjni, dermatolodzy (z gabinetami medycyny estetycznej), czy niektórzy stomatolodzy (implantolodzy, ortodonci).
3. Lokalizacja w dużych aglomeracjach: Zdecydowana większość tych lekarzy operuje w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu czy Trójmieście, gdzie popyt na drogie usługi medyczne jest największy.
4. Długoletnie doświadczenie i renoma: Zarobki powyżej 100 tys. zł miesięcznie nie są osiągalne dla młodych lekarzy. Wymagają one wieloletniego doświadczenia, uznanej renomy w środowisku, często unikalnych umiejętności lub specjalizacji w bardzo niszowej i pożądanej dziedzinie. Pacjenci są gotowi zapłacić wysokie kwoty za konsultację czy zabieg u lekarza, który jest uznanym autorytetem w swojej dziedzinie.
5. Praca w wielu miejscach i duża liczba godzin: Tak wysokie wynagrodzenia rzadko są efektem wysokiej stawki godzinowej za 40 godzin pracy tygodniowo. Zazwyczaj oznaczają bardzo intensywną pracę, często po 60-80 godzin tygodniowo, w kilku miejscach jednocześnie, w tym liczne dyżury, zabiegi w prywatnych klinikach i prowadzenie własnej