Rewolucja w medycynie: Jak komórki macierzyste zmieniają nasze podejście do leczenia
Pamiętam dzień, kiedy pierwszy raz zetknąłem się z terapią komórkami macierzystymi. Było to w jednym z warszawskich szpitali, gdzie spotkałem 32-letniego Adriana, który po wypadku motocyklowym usłyszał, że nigdy już nie będzie chodził. Dziś, dzięki eksperymentalnemu leczeniu, regularnie biega maratony. Takie historie nie są już wyjątkami, ale coraz częściej powtarzającym się schematem.
Komórki macierzyste działają jak biologiczny szwajcarski scyzoryk – potrafią przekształcić się w niemal dowolną tkankę organizmu. W Polsce najczęściej wykorzystujemy te pochodzące ze szpiku kostnego (pobierane z talerza biodrowego) lub tkanki tłuszczowej. Zaskakująco prosta procedura – podobna do liposukcji – pozwala pozyskać miliony tych cennych komórek.
Prawdziwe przypadki, prawdziwe efekty
W Centrum Ortopedii w Krakowie prowadzimy obecnie badania nad leczeniem zwyrodnienia stawów kolanowych. Pewna 58-letnia nauczycielka, która zgłosiła się do nas z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową (ocenioną na 4 stopień w skali Kellgrena-Lawrence’a), po roku od podania komórek macierzystych wróciła do pełnej aktywności. Jej przypadek nie jest odosobniony – w naszej grupie badawczej 73% pacjentów odnotowało znaczącą poprawę.
Ale medycyna regeneracyjna to nie tylko ortopedia. W Poznaniu prowadzone są pionierskie badania nad leczeniem choroby Leśniowskiego-Crohna przy użyciu komórek macierzystych. Widziałam pacjentów, którzy po latach cierpienia wreszcie mogli normalnie jeść – mówi prof. Anna Nowakowska, gastroenterolog. Choć to wciąż terapia eksperymentalna, wyniki są niezwykle obiecujące.
Ciemna strona medalu: ryzyka i ograniczenia
Niestety, nie wszyscy mogą skorzystać z tego typu terapii. Przeciwwskazania obejmują m.in. aktywną chorobę nowotworową, ciężkie infekcje czy niektóre choroby autoimmunologiczne. Koszt też nie jest mały – pełna terapia w przypadku chorób zwyrodnieniowych stawów to wydatek rzędu 15-30 tysięcy złotych.
Co więcej, rynek pełen jest klinik oferujących cudowne kuracje bez właściwych badań klinicznych. Widziałam pacjentów, którzy wydali fortunę na niezweryfikowane terapie, a jedyne, co zyskali, to puste konto bankowe – ostrzega dr Marek Kowalski z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Czy warto zatem rozważyć terapię komórkami macierzystymi? Jeśli masz do czynienia z kwalifikującym się schorzeniem i możesz sobie na to pozwolić finansowo – tak. Ale wybieraj tylko certyfikowane ośrodki medyczne, które prowadzą terapie w oparciu o udokumentowane protokoły badawcze. Pamiętaj, że choć to przyszłość medycyny, wciąż przyszłość, która wymaga rozwagi i zdrowego rozsądku.